Hakemler

Hakemler

Kırkpınar’ın töresinde; hakemleri, cazgırı ve diğer görevlileri, ağanın seçmesi geleneği vardır. Ancak çeyrek asra yakın bir zamandır güreşlerin organizasyonu Edirne Belediyesi’nin yükümlülüğünde olduğundan bu seçim belediye görevlilerince yapılmaktaydı. Ancak günümüzde Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nde görev alan kule ve meydan hakemlerinin atamaları Türkiye Güreş Federasyonu tarafından yapılmaktadır.

Kırkpınar Yağlı Güreşlerinde 3 grup hakem görev yapmaktadır. Bunlar kule hakemleri, Meydan ve cetvel hakemleridir. Bunlar ile ilgili açıklayıcı bilgiler aşağıda çıkartılmıştır.


Kule Hakemleri:

Törelere göre, kule hakemlerinin pehlivanlar arasından seçilmesi gerekir. Başpehlivan olmamış güreşçiler, kule hakemleri arasında yer alamazlar. Bölgecilik olmaması için hakem seçiminde titiz davranmak zorunluluğu vardır. Antalya, Sakarya, Samsun ve Denizli gibi Kırkpınar’a çok sayıda güreşçi gönderen bölgelerden güreşi bırakmış olan şöhretler, kule hakemliğine seçilmekteydi.

Günümüzde ise hakem heyeti, Güreş Federasyonu Yağlı Güreş Merkez Hakem Kurulu tarafından belirlenmektedir. Hakemler her yıl ilgili kurulca atanmaktadır.


Meydan Hakemleri:

Kırkpınar’da güreş müsabakalarını yöneten hakemlere, “Meydan Hakemleri” denir. Meydan hakemi, mücadelenin adilane geçmesinden sorumlu olduğu gibi, karşılaşmanın neticesini kule hakemlerine bildirmekle de görevlidir. Kırkpınar’ın eski yıllarında meydan hakeminin göremediği bir neticeyi, davul zurna ekibi tespit edip yine zurnalarıyla tiz sesler çıkararak kule hakemlerine duyurabilirler.

Kırkpınar başpehlivanlarından biri töre gereği meydan hakemi olarak görevlendirilmez. Meydan başhakemi, başaltı şampiyonlarından ya da başaltında güreşmiş olanlar arasından seçilir. Ona bağlı diğer hakemler de büyük orta, küçük orta ve deste pehlivanlarından olurlar. Meydanda görevli hakemler, güreşleri kendi aralarında bölüşerek yönetirler.

Günümüzde ise meydan hakemleri, Türkiye Güreş Federasyonu tarafından yayımlanan Yağlı Güreş Hakem Talimatı’nın sekizinci maddesinde belirtilen şartları taşıyan ve sınavda başarılı olan adaylar arasından seçilmektedir. Aşağıda sekizinci madde yer almaktadır.

 

Madde 8: Merkez Hakem Kurulu Üyeleri Aranacak Şartlar

a) Yağlı güreş hakemi olmak,

b) Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Amatör Spor Dalları Ceza Yönetmeliği hükümlerine göre altı aydan fazla ceza almamış olmak,

c) Faal sporcu ve kulüp idarecisi olmamak. Merkez Hakem Kurulu Başkanı, yapılan ilk kurul toplantısında oy çokluğu ile seçilir.

Başkanın başkanlıktan istifası durumunda yeniden seçim yapılır. Kurul üyeleri kendi aralarında bir üyeyi de sekreter olarak seçer.

Sekreter; karar defterini tutmak, toplantı gündemini belirlemek, hakem sicillerini tutmak ve yazımıyla ilgili diğer görevleri yürütmekle yükümlüdür. Bunların yanında Federasyon Başkanı’nın vereceği diğer görevleri de yapar. Boşalan üye yerine, Federasyon Başkanı tarafından yeni üye atanır.


Cetvel Hakemleri:

Cetvel Hakemi, meydan başhakeminin kronometre (süreölçer) tutması isteğini yerine getirir ve zamanı bildirir. Müsabaka kayıt görevlisi, müsabaka katılımları ve sonuçlar ile ilgili form ve cetvelleri işler, güreşlerde peşrevden sonra süreyi başlatır. Pehlivanların eşleşmelerini yaparak kura çekim görevlerini yürütür.


Ender Bilar- www.enderbilar.com


Kaynak
1- Bilar, Ender (2017) Kırkpınar Yağlı Güreşleri Festivali Almanağı cilt:1-3 (1361-2016).-İstanbul: Edirne Belediye Başkanlığı Yayınları No:28, s.;1130.