Çakır Ağa Camii

Çakır Ağa Camii

Çakır Ağa Camii, Babademirtaş Mahallesi Hükümet Caddesi üzerindedir. Saraçhane Köprüsü yakınında yer alan Camii, Fatih Sultan Mehmed’in Çakırcıbaşısı Üsküplü Çakır Ağa tarafından H: 857-M:1453 yılında yaptırılmıştır. Caminin yapılış tarihi ile ilgili olarak Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü tescil fişi ile şehir tarihçileri farklı tarihler bildirse de Dr.Rifat Osman’ın verdiği 1453 tarihi bugün cami duvarında yer almaktadır.

Edirne’nin kurucuları arasında yer alan Çakır Ağa, Bursa ve İstanbul’da subaşılığı görevlerinde bulunduğu; sekbanbaşı ve çakırcıbaşı vazifelerini gördüğü arşiv kayıtlarında yer almaktadır.

Çakır Ağa, Çakır Ağa Mescidi için ayrı bir vakfiye düzenletmiştir. 1482 tarihli, mütevelli Bali bin Hacı tarafından aslından çıkartılan suretine göre mescidin kendi mahallesinde 14 dükkan, Beylerbeyi Sinan Mahallesi’nde de 3 dükkan vakfı bulunmaktadır.[1]

Günümüzde tek minareli, minberli hali ile cami fonksiyonunu yerine getiren Çakır Ağa Camisi, geçirmiş olduğu onarımlarla özgünlüğü kaybederek günümüze ulaşmıştır.

Cami, kare planlı bir harim ile bunun kuzeyinde dikdörtgen planlı bir son cemaat yeri ve kuzeydoğu köşesindeki minaresiyle, erken Osmanlı Mimarisinin tipik bir uygulamasıdır. Doğu-batı ve kuzeyden birer duvarla oluşturulmuş bir bahçe içerisinde yer almaktadır. Kare planlı ve üzeri içten piramidal ahşap bir tavanla, dıştan ise kiremit kaplı kırma çatıyla örtülü bir harim ile bunun kuzeydoğu köşesinde minaresi yer almaktadır. İnşa malzemesi olarak beden duvarlarında kaba yonu ve moloz taş, minarede ise tuğla ve düzgün kesme taş kullanılmıştır.[2]

Camii 1859 yılında kapsamlı bir onarım geçirmiştir. Kubbe ile örtülü olduğu bilinen yapı 1905 yılında yıkıldıktan sonra çatılı olarak yenilenmiştir. 1973 yılında da onarım görmüştür. Kentin tarihi değerlerine sahip çıkmak, kültür ve turizm görünümüne katkı sağlamak amacıyla cami Trakya Kalkınma Ajansı’nın desteğiyle Kasım 2013 tarihinde restorasyona alınmıştır.[3] Cami’nin restorasyon bütçesi 463.833.-TL olup bütçe’nin % 75’i Trakya Kalkınma Ajansı tarafından karşılanmıştır. Yaklaşık 15 ay süren restorasyon çalışmaları sonucunda 23 Şubat 2015 tarihinde camii tekrar ibadete açılmıştır.[4]

Vakıflar Genel Müdürlüğüne mülkiyetinde olan cami ibade açık olup Edirne’nin tescilli anıt eserleri arasında yer almaktadır.


Camii ile ilgili fotoğraflar için tıklayınız.


Fotoğraflar: Ender Bilar
Ender Bilar- www.enderbilar.com

Kaynakçalar:
[1] Yazıcı Metin, N. (2019). XV. Yüzyıl Bânilerinden Çakır Ağa ve Mimari Eserleri . BELLETEN , 83 (298), 913-932 .
DOI: 10.37879/belleten.2019.913
[2] Özer, Mustafa (2007) Sanat Tarihi Araştırmaları: Prof. Dr. Haşim Karpuz’a Armağan, kitabın içinde (Edirne Çakır Ağa Camii, ss.314-324) Editörler: Mustafa Denktaş, Osman Eravşar.- Konya: Kıvılcım Kitabevi.240s.
[3] Mynet.com (2013) Çakır Ağa Camii Restorasyonu Başladı. 26.11.2003.- https://www.mynet.com/cakir-aga-camii-restorasyonu-basladi-180101169624 Erişim Tarihi: 23.02.2023
[4] Trakya Kalkınma Ajansı (2015) 562 yaşındaki Çakır Ağa yenilenerek ibadete açıldı.-
https://www.trakyaka.org.tr/tr/33969/562-Yasindaki-Cakir-Aga-Camii-Yenilenerek-Ibadete-Acildi.  Erişim Tarihi: 23.02.2023