Cazgır
Güreş
terminolojisinde Cazgır; güreşten iyi anlayan, oyunların sonuçlarını önceden
tahmin edebilen, pehlivanların özelliklerini, yaptıkları oyunları, daha önce
aldıkları başarıları bilen ve dua okuma kabiliyetine sahip görgülü kimseye
denir.
“Salavatçı”
da denilen “Cazgır”, yağlı güreşlerdeki tüm pehlivanları; adları, sanları, güreş oyunlarındaki hünerleri
ile birlikte seyircilere uygun mısra ve dualarla tanıtan, izleyicileri
coşturan, onları güreşe davet eden ve güreşleri başlatan kişidir.
Salavat,
yağlı güreşlerde cazgırın pehlivanları meydana salmadan söylediği manzum övgü
ve ikaz dolu sözlere denir.
Cazgırın
bütün pehlivanları yakından tanıması, eşleştirme (her bir güreşçinin rakibinin
belirlenmesi) yaptığı sırasında dualarını okurken pehlivanların kuvvetli
yönlerini söyleyerek rakibini uyarması, nasihat etmesi gerekir. Sesinin gür
olması, dua kurallarına uygun mısralar düzmesi başta gelen özelliklerindendir.
Cazgır, meydanda birliği sağlamaya çalışır, pehlivanları ortak bir ruh etrafında tutmaya gayret eder. Konuşmaları, heyecan verici ve uyarıcı bir etki yapar. Cazgır, salavat denilen duaları, müzikal bir biçimde seslendirerek pehlivanlar ve izleyiciler üzerinde coşturucu rol oynamaktadır. Cazgırlık bir meslek olarak görülür ve mutlaka usta-çırak ilişkisi ile cazgır olunur. Cazgırların da geleneksel giysileri vardır.
ANONİM SALAVAT
Allah
Allah illallah
Diyelim
maşallah
İki
yiğit çıktı meydane
Birbirinden
merdane
Dinleyin
ağalar sözümü
Pehlivanlar
yer batmanla üzümü
El
paçada, diz yerde
Güreşelim
düz yerde
Elini
terste takar
Evini
başına yıkar
Hasmın
karıncaysa hor bakma
Yiğitsen
meydandan çıkma
Karşıdan
gelir kır at
Kanatları
kat kat
Verelim
Peygambere salavat
Sallâllahu alâ Muhammed
TEŞVİK GÜREŞLERİ DUASI
Bazı
insanlar olur yavaş bazıları olur tetik
Gördüğünüz
pehlivanların güreşecekleri yer teşvik
Pehlivan,
pehlivan hoş geldiniz sefa geldiniz
Pirler
meydanı.
Şeref
verdiniz tarihi Kırkpınar’ın yeşil çimenler sahasına
Hani
Ali hani Veli pirimiz üstadımız
Hazret-i
Hamzadır. Allah, Allah illallah
Hep
beraber diyelim pehlivanlara maşallah
KÜÇÜK ORTA DUASI
Her
pehlivan gelmez bir tartıya
Gördüğünüz
pehlivanlar güreşecek
Küçük
ortaya
Pehlivan...
Pehlivan...
Karşıki
dağın çiçeklerinden
Aldın
rengini araya araya
Şimdi
buldun dengini
Çapraz
gireyim deme
Yan
baş atar
Sarma,
künde yapayım deme
Kılçık
yapar, tak sarmayı
Kündeden
at, gönder
Hazret-i
Peygamberimiz
Muhammed’e
salavat
BÜYÜK DESTE DUASI
Dinleyin
ağalar sözümü
Pehlivanlar
batmanla yer üzümü
El
paçada, diz yerde
Güreşelim
düz yerde
Pehlivan
elini tersten kapar
Kendini
iyi kolla, kollamazsan
Evini
başına yıkar
Allah,
Allah illallah pehlivanlara
Hep
beraber diyelim maşallah
BÜYÜK
ORTA DUASI
Her Türk’ün vazifesidir hürmet tazim ataya
Gördüğünüz pehlivanların güreşecekleri
Yer büyük orta
İstanbul’dan gelir tatar
İnce alır, cevahir satar.
Pehlivan eşini kündeye alınca
Ahmet Ağanın donbayı atar
Dünyaya geldik ayrı, ayrı her birimiz
Pehlivanlar Hazret-i Hamzadır üstadımız Pirimiz
Dünyaya geldik ayrı ayrı anadan
Kimimiz Rumeli’den, kimimiz Anadolu’dan
Güreş yapanlara yardım etsin Hazret-i
Yaradan
BAŞ
ALTI DUASI
Milli piyangodan, bir bilet al güven
bahtına
Gördüğünüz pehlivanlar güreşecek baş
altına
Pehlivan, pehlivan
Buna meydan yeri derler
Bunda vardır bir hal
Ödülünüzü soracak olursanız
Cemiyet başkanından iki uçla bir şal
Bunlara pehlivan derler el ense çeker
El enseyi bırakır çapraz toplar
Kendini kurtarabilirsen kurtar
Kurtaramazsan sırtın yeri tutar
Pehlivan hasmın galip gelir
Sen de Cenab-ı Hakk’a yalvar
Arabistan’dan getirdim aşı hurmayı
Mehterler çalarlar davul ile zurnayı
Şahin küçüktür amma gökten indirir turnayı
Korkma pehlivan meydan senindir
Korkma pehlivan meydan senindir
Allah, Allah, illallah.
Hep beraber pehlivanlara diyelim maşallah
Hey de Allah hepinize birden derman
versin.
Ender Bilar- www.enderbilar.com
