Edirne Belediyesi Atatürk Odası
Edirne Belediyesi Atatürk Odası, 1900 yılında dönemin Belediye Başkanı Dilaver Bey tarafından yaptırılan Edirne Belediye Başkanlığı hizmet binasının üst katındadır.
Atatürk Edirne’yi ziyaret ettiği ve kentte kaldığı sürece çalışmalarını belediyenin üst katında, asma merdivenlerle çıkılan ve eskiden Belediye Meclis Salonu olarak kullanılan salonda sürdürmüştür.
Günümüzde belediye başkanı makam odası olarak kullanılan salona sağdan ve soldan olmak üzere ahşap camekanlı iki kapıdan girilmekteydi. Ortada bir masa bulunmaktaydı. Gazi, konuklarını ve yakınlarını bu salonda kabul etmiştir. Atatürk’ün bir kültür forumu niteliğinde olan sofrası, bu salon ve bu masa etrafında kurulmuştur. Ata’nın Edirne’nin çeşitli sorunları hakkında edindiği izlenimlerinin kritiği ve tartışması bu salonda yapılan toplantılarda dile getirilmiştir.
Gazi Mustafa Kemal 21 Aralık 1930 tarihinde Cumhurbaşkanı unvanı ile Edirne’ye ziyarete geldiğinde de bu odada kalmıştır.
.Menemen irtica olayı, Gazi’nin Edirne bu gezisi sırasında
olmuştur. Bu olayın önlemleri, gereken işlemleri bu salonda
kararlaştırılmıştır. Dr. İbrahim Sakaoğlu’nun dönemin Belediye Başkanı Ekrem
Demiray’dan dinlediği anısına göre Atatürk İç İşleri Bakanı Şükrü Kaya’ya
“Menemen’i haritadan siliniz” emrini bu salonda vermiştir.
Bu kadar önemli kararların alındığı salonun hemen yanında Ata’nın
kaldığı oda bulunmaktadır. Bu oda “ATATÜRK ODASI” olarak adlandırılır.
1978 yılına kadar bu oda
Belediyenin konuk odası olarak kullanılmıştır. Atatürk’ün Edirne’ye
Cumhurbaşkanı olarak gelişinin 48'nci yıldönümünde, Belediye Başkan Güngör
Mazlum’un döneminde Latif Bağman ve Oral Onur’dan oluşturulan kurulca yapılan
inceleme ve araştırma sonucunda, Ata’nın dört gece yattığı bu oda 1930
yılındaki durumuna getirilmesi kararlaştırılmıştır.
O günleri yaşamış ve bu odanın hazırlanmasında bulunmuş,
kişilerle görüşülmüş yatak, karyola, gardırop, masa ve koltukların yerleşim
biçimleri saptanmıştır. Belediyenin çeşitli dairelerinde bulunan o günler
kullanılmış eşyalar bulunmuş ve odaya yerleştirilmiştir. O günün perdeleri çok
eskidiğinden yenilenmiştir. Yatak, yorgan ve battaniyelerin Edirne eşrafından
alındığı ve yatağın üzerinde kahverengi ve beyazlı bir Siirt battaniyesi
olduğu, eski Belediye Başkanlarımızdan Şerif Bilgen’in eşi ve 1961 kurucu
meclis Edirne üyesi Süleyman Bilgen’in annesi Fahrünnisa Bilgen’den
öğrenilmiştir. Gerek bu battaniye, gerekse Atatürk’ün kullandığı yazı
takımı şehrimizde Atlığ ailesinde bulunduğu anlaşılmış ve yıldönümü
törenlerinde bu aileden alınarak ATATÜRK ODASI’na konulmaktadır. Belediye
Başkanı Güngör Mazlum tarafından Atatürk Odası 'ATATÜRK MÜZESİ' durumuna
getirilmiştir. Açılışı Vali Bekir Öztürk tarafından 21 Aralık 1978 tarihinde
yapılmıştır.
Yukarıda konusu geçen battaniye Nurten Atlığ (Tükelman)’ın bağışıyla Edirne Belediye Başkanlığı demirbaşına kaydedilmiştir. Gardırobun yanında da camlı bir başka vitrinde üç gözünde süt takımı, komposto, çay takımı ve iki vazo ile porselen eşyalar, en alt gözde ise deri kaplı kadife çanta içinde gümüş yemek servis takımı vardır. Karyolanın başı ucundaki duvarda 1.40 x 2.30 m. boyutunda sarı yıldız çerçeveli ressam Hasan Rıza Beyin 1903 de yaptığı yağlı boya anne, çocuk ve kuzular bahar tablosu asılı. Atatürk’ün bu tabloyu çok anlamlı bulduğu ve çok sevdiği söylenir. (Edirne Belediyesi, 2022)
Bu tarihi binanın müzeye dönüştürülmesi, M.Kemal Atatük’ün Edirne ziyaretleri’nin öyküsü ile birlikte Edirne Belediyesi’nin ilk kuruluşundan bugüne geçirdiği yaşam öyküsünün de bu müzede projelendirilmesi güzel olmaz mı?
Müzeler kentlerin tarih, kültür ve yaşam kültürünü geçmişten geleceğe taşıyan eğitim merkezleridir.
Ender Bilar- www.enderbilar.com
Kapak Foto: Edirne Belediyesi