Edirne Ciğer Sarma

Edirne Ciğer Sarma

Edirne Ciğer Sarma; kuzu ciğeri, soğan, pirinç, kuş üzümü, dereotu, maydanoz, nane, dolmalık fıstık, zeytinyağı, yumurta, tuz, su ve baharat kullanılarak harmanlanan malzemelerin kuzu gömleğine sarılıp fırında pişirilmesi suretiyle hazırlanan yemektir. Yapılışında; kıvırcık ırkından 25 kg’ı geçmeyen süt kuzuları ile coğrafi işaret olarak 196 sayı ile tescilli İpsala Pirinci kullanılır. Edirne Ciğer Sarmanın geçmişi eskiye dayanır. Eski yıllarda özellikle Hıdrellez döneminde yapıldığı ve bu dönemin hayvanların yavrulama dönemine denk geldiği için, doğanın uyanışını ve baharın gelişini temsil eder. Bu sebeplerle Edirne ilinin kültüründe ve mutfağında önemli bir yere sahip olup coğrafi sınır ile ün bağı bulunur.

Edirne Ciğer Sarmanın bileşenleri (10 kişilik):

• Bir takım kuzu karaciğeri ve kuzu gömleği

• 250 g İpsala Pirinci • 1 adet kuru soğan

• 1 demet taze soğan • 1 demet taze nane

• ½ demet maydanoz • ½ demet dereotu

• 1 adet yumurta

• 50 ml zeytinyağı

• 70 g kuş üzümü

• 23 g dolmalık fıstık

• 16 g tuz

• 8 g karabiber

• 8 g kırmızıbiber

• 6 g yenibahar

• 200 ml sıcak su


Edirne Ciğer Sarmanın yapılışı;

Kuzu gömleği bir kapta sıcak suyun içinde bekletilir, yumuşayınca el ile açılır. Eğer Edirne Ciğer Sarma bir porsiyonluk yapılacaksa bir kâse içine, bütün olarak yapılacaksa tepsiye yayılır.

Kuzu ciğeri kuşbaşı şeklinde, taze soğan ve yeşillikler ise ince doğranır. İpsala Pirinci yıkanıp süzülür. Yumurta çırpılır.

Küçük şekilde doğranmış kuru soğan ve dolmalık fıstık, bir tencerede zeytinyağı ile kavrulur. Kuzu ciğeri eklenip kavurma işlemine devam edilir. Daha sonra İpsala Pirinci, tuz, karabiber ve yeşillikler ilave edilir. Hafifçe kavrulur ve kuş üzümü, yenibahar ve sıcak su eklenip suyunu çekinceye kadar kısık ateşte pişirilir. Suyunu çeken karışım, 10-15 dakika dinlendirilir.

Kuzu gömleklerinin üzerine harmanlanan malzemeler konur ve gömleğin tüm kenarları yuvarlak olacak şekilde birleştirilip ters çevrilerek fırın tepsisine yerleştirilir. Üzerine çırpılmış yumurta sürülür ve kırmızı toz biber serpilir. 180-200 °C sıcaklıkta[1] fırında üzeri kızarıp kabarıncaya kadar pişirilir.[2] Edirne Ciğer Sarmanın servisi, sıcak olarak yapılır.

Edirne Ticaret ve Sanayi Odası Başkanlığı Edirne Ciğer Sarmasına coğrafi işaret almak ve marka tescilini yaptırmak amacıyla 12.08.2021 tarih ve C2021/000311 dosya numarasıyla Türkiye Patent ve Marka Kurumuna müracaat etmiştir.

Yapılan incelemeler sonucunda Trakya Kalkınma Ajansı'nın da katkılarıyla Edirne Ciğer Sarmanın coğrafi işareti 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında 12.08.2021 tarihinden itibaren korunmak üzere 03.08.2022 tarihinde tescil edilmiştir.  

Edirne’de menülerinde “Edirne Ciğer Sarması” bulunan Lokantaların adreslerine erişmek için aşağıda lokanta isimlerinin üzerine tıklayınız.


Ender Bilar-
www.enderbilar.com

Kaynaklar:
[1] https://ci.turkpatent.gov.tr/Files/GeographicalSigns/a95f052a-5f3a-42c0-a9b5-5db09eeb1a2b.pdf
[2] Gizerler, Müşerref (2004) Türk Mutfağı ve Edirne’den Yemek Kültürümüz, Edirne: Edirne Valiliği Yayınları, s.71