Edirne Kitap Okuyor mu?

Edirne Kent Kültürü ve Bilincini Geliştirme Merkezi Derneği olarak sosyal medya üzerinden düzenlediğimiz “Edirne'de Yaş Gruplarına Göre Okuma Oranlarını Belirleme Anketi”nde katılımcılara sorduğumuz beşinci soru “Kitap Okuyor musunuz? idi. Bu soruda cevapları 4 başlık altında toplayarak okuyucuların kitapları hangi araçları kullanarak okuduklarını da belirlemeye çalıştık. 426 katılımcının vermiş olduğu cevaplarda ortaya çıkan tablo da katılımcıların %73.2’si satın alarak, %4.5’i kütüphaneden ödünç alarak, %5.4’de dijital ortamdan e-kitap okuyarak okuma eylemlerini gerçekleştirdiklerini belirtirken %16.9’u da kitap okumadığını belirtmiştir.

Bu soruyu yaş gruplarına göre incelediğimizde 1940-1950 doğumlu olan kitap okuyucu kitlesinin % 69.2’sinin satın alarak okuduğu, % 30.8’inin de kitap okumadığı, 1951-1960 doğumlu katılımcılar incelendiğinde de % 80.3’ünün satın alarak % 1.6’sının kütüphaneden, % 4.9’u dijital ortamdan okuduğunu, %13.1’i de kitap okumadığını belirtmiştir. 

1971-1980 doğumlu katılımcıları incelediğimizde %71.9’unun satın alarak, %1.0’ın kütüphaneden, %5.2’si’nin de dijital ortamdan okuduğunu, %21.9’unun da kitap okumadığı anlaşılmaktadır.

1991-2000 doğumlu katılımcılarda ise % 83’i’nin satın alarak, %3.8’inin kütüphaneden yararlanarak okuduğu % 13.2’si’nin de kitap okumadığı görülmektedir.

2001-2012 doğumlu katılımcıların eylemlerini incelediğimizde katılımcıların %58.1’inin satın alarak, %19.4’ünün kütüphaneden ödünç alarak %12.9’unun da dijital ortamda kitap okuduğu ve %9.7’sinin kitap okumadığı anlaşılmaktadır.

Bu soruya katılımcıların vermiş olduğu cevaplar değerlendirildiğinde 60 yaş üstü katılımcıların genel olarak kitaplarını satın alarak okuduğu, kütüphaneden yararlanma ve dijital ortamda okuma oranlarının düşük olduğu görülmektedir. Özellikle lise ve üniversite öğrenci grubunun kütüphane alışkanlığının daha yüksek olduğu ve dijital ortamda kitap okuma oranının diğer yaş gruplarına göre daha yüksek olduğu görülmektedir. Gençlerin kitap okuma oranı da %90.3 olurken %9.7’sinin kitap okumadığını belirtmiştir.

TÜİK’in 24 Temmuz 2023 günü yayımladığı rapora göre 2022 yılında Son 12 ay içerisinde 15 yaş ve üzeri fertlerin %69,0'ının hiç kitap okumadığı, %31,0'ının ise en az bir kitap okuduğu görülmüştür. Yaş gruplarına göre kitap okuma oranlarına bakıldığında son 12 ay içerisinde okul kitapları dışında en çok kitap okuyan yaş grubu % 50,9 ile 15-24 yaş aralığı olduğu görülmüştür. En az kitap okuma oranı ise  %14,1 ile 65 yaş ve üstü fertlerde hesaplandığını belirtmiştir.[1]

Bu raporu Edirne ile örtüştürdüğümüzde Edirne’de 11-22 Yaş ve üstü 9.7’sinin kitap okumadığı, 23-32 yaş grubunda ise 13.2’nin okumadığı düşünüldüğünde Edirne’nin bu yaş gruplarında kitap okuma oranının Türkiye ortalamasının üstünde olduğu görülmektedir. 73-83 yaş grubu da dahil Edirne’de kitap okuma oranının 69.2, 72-63 yaş grubunun da Edirne’de kitap okuma oranının %86.9 olduğu düşünülürse kentin kitap okuma oranında tüm yaş gruplarında yüksek olduğunu görmekteyiz.

Kentin kitap okuma oranlarının Türkiye geneline göre yüksek olduğunu gerçeği ortadayken Edirne merkez de bir halk kütüphanesinin bulunması, semt kütüphanelerinin olmayışı çok üzücüdür. Gençlerimizi kültürel ve sosyal gelişimlerini sağlamalarına imkan tanımak için onları kütüphanelerde buluşturmak, okuyan ve sorgulayan bir gençliğin yetiştirilmesine katkı sağlamamız gerekmektedir.