Sümerbank

Sümerbank

Türkiye Cumhuriyeti ile özdeşleşen Sümerbank, her Türk’ün gönlünde ayrıcalıklı bir yere sahiptir. Kurum, ekonomi ile mağazacılık konularında binlerce uzman ve çalışan yetiştirmiştir. Cumhuriyet dönemi içinde tüm varlıkları ve artı değerleri ile ülkemiz için bir lokomotif görevi üstlenmiştir.

Kendi bünyesinde sürekli yaptığı hizmet içi eğitim yanında yurt dışına gönderdiği elemanları ile unutulmaz eserlere imza atmıştı. Devlet eliyle yaptığı yatırımlarla, fabrikalar kurarak halkımıza yeni iş imkanları sağlamıştı. Ayrıca, “Devlet Baba” ve “Sosyal Hizmet” ilkelerinde Sümerbank’ı ön planda görüyoruz. Kısacası “Sanayide Okul” imajını o üstlendi.

Sümerbank, 3.6.1933 günü 2262 Sayılı Yasa ile kuruldu. Demir-Çelik, Çimento, Kağıt ve Pamuklu Sanayi’de büyük atılımlar yaptı.[1] Anadolu’nun her bölgesinde hizmet vererek toplumu eğitip geleceğe hazırladı.

Özellikle Pamuklu’da: Bakırköy, Kayseri, Ereğli, Malatya, Denizli, Diyarbakır, Adıyaman, Erzincan, Eskişehir ve İzmir Basma Sanayi’de büyük başarılar elde etti. Halı ve Kendir Sanayi ile Yünlü Dokuma’da da öncülük etti. Yine, Mensucat Boyaları yanında Deri ve Kundura Sanayi’de de büyük atılımlar yaparak Gül Yağı’na varıncaya kadar, Türkiye Ekonomisi’nde önderlik yaptı. Ayakkabı, Bez ve Konfeksiyon konusunda bütün yurtta örgütlendi. Silahlı kuvvetlerin giyim-kuşam ile malzemede fonksiyonel ve dinamik kalabilmesi için büyük çabalar ve gayretler gösterdi.

Edirne Sümerbank Satış Mağazası uzun yıllar Kaleiçi Semti’nde hizmet vererek Saraçlar Caddesi’ne çıktı. Daha sonra Osmaniye Caddesi’ne geçerek Direk Çarşısı’ndaki çeyiz mağazalarına komşu oldu. Sonunda Edirne’de, Türkiye’deki diğer bütün satış mağazalarında uygulanan 1986 yılı özelleştirme modasına ve kıyımına tabi tutularak satıldı.

Sümerbank Satış Mağazası’nın yıllardır sürdürdüğü hizmete banka ile katılmak isteyen kurum yetkilileri fizibilite çalışmalarını tamamlayıp açılış çabalarını artırdılar.[2] Satış Mağazası’na yakın bir yerde hazırlanan banka şubesinin bütün düzenlemeleri ve personel işlemleri hızlandırıldı.

Sümerbank Banka Şubesi Edirne merkezde, 46. şube olarak Saraçlar Caddesi’yle Eski İstanbul Caddesi’nin kesiştiği noktada 26.4.1988 günü hizmete girdi.[3] Açılışta Edirne Mülki İdare yetkilileri yanında Sümerbank Genel Müdür Yardımcısı ile Bölge Şube Müdürleri de hazır bulundular. 1933 yılında halkın tasarruflarını kalkınmada kullanmak üzere kurulan Sümerbank, 1987 yılı itibariyle yeniden yapılandırmaya tabi tutuldu.

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nca 1995 yılında ihaleye çıkarılan Sümerbank kurumu, Garipoğlu Şirketler Topluluğu’ndan (Hayyam Garipoğlu) İpeks İplik Tekstil Sanayi Anonim Şirketi tarafından satın alındı.[4]

Sümerbank’ı satın alan Garipoğlu’nun adı Malki cinayeti ve TÜRKBANK skandalına karışınca, bankadan el çektirildi. Banka 21 Aralık 1999’da TMSF’ye devredildi. TMSF, el koyduğu EGEBANK, YURTBANK, YAŞARBANK, Bank Kapital, Ulusal Bank’ı, SÜMERBANK bünyesinde birleştirdi. Birleştirilen 5 banka ve SÜMERBANK, 9 Ağustos 2001’de OYAK Grubu’na satıldı. Daha sonra da Banka 2002 yılında bu defa da OYAKBANK’a devredildi.[5]

OYAKBANK Edirne Şube Müdürlüğü, eski Sümerbank Şubesi yerindeki hizmetlerini 2006 yılı sonuna kadar sürdürdü. Daha sonra Atatürk Heykeli karşısındaki eski Pamukbank şimdiki Vakıfbank Edirne Şubesi binasına taşındı.  

OYAKBANK’ın 2007’de Hollanda’nın ING BANK’ına satılmasıyla ING BANK, SÜMERBANK ile beraber 5 bankanın daha sahibi oldu.[6]

Sümerbank, Atatürk’ün ekonomik devriminin mihenk taşı idi.

FotoğrafCumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, Sümerbank sergisinde.

Mehmet Ağırgan - Ender Bilar

Kaynakçalar:
[1] www.yol-is.org.tr
[2] Edirne Gazetesi:18.4.1988
[3] Edirne Gazetesi:27.4.1988
[4] www.netbul.com.
[5] Akkaya, Mehmet (2017) Atatürk’ün kurduğu bankaları neden ve nasıl yıktılar? -1-, Aydınlık Gazetesi, 6 Nisan 2017, s.6.
[6] a.g.a.e.