Kervan Otel

Kervan Otel

Edirne’de ilk ciddi planlı kentleşme olayı Cumhuriyet dönemi öncesinde Edirne Belediye Başkanlarından Dilaver Bey’le (1898-1903 ve 1907-1910/İlk rakımlı imar planı:1907) başlamış, Ekrem Demiray’la (18.11.1930-7.2.1935) devam etmiştir.

Almanya’dan 1934 yılında Edirne’ye gelen imar heyeti incelemesiyle başlayan düzenlemeler Profesör Egli ile 1937 yılı itibariyle hızlandı. Edirne İmar Planlaması onaylanmış 1/5000 ölçekli plana göre yapıldı. Öncelikle gelecek yıllarda yapılması tasarlanan kamu binaları tespit edildi.1

Edirne Valisi Ferit Nomer, Trakya Umum Müfettişi Kazım Dirik, Prof. Egli, Fen Heyeti ve Kam Kurumları’nın Müdürleri’nin de hazır bulunduğu bir toplantıda otel yeri (Kervan Hotel) belirlenerek plan üzerinde onaylandı.2

Hotel yeri belirlenirken Meriç Deltası esas alınarak “Asfalt Anfi” (Kademeli görüntü) düzenlemesiyle Kervan Otel’in görüntü güzelliği sağlandı. Talat Paşa Caddesi’ne bakan ön terastan Meriç Nehri’nin estetik ve jeolojik güzelliği ön planda tutuldu.3

Turistik otel yapılacak arsa, Edirne Belediye Başkanlığı tarafından istimlâk edildi. Arsa üzerinde yaptırılacak otelin projeleri Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenerek belgeler ve yetkili mühendisler tespit edilerek hazırlıklara başlandı.4

Otel İnşaatı için Edirne Belediye Başkanlığı’nca yapılan araştırmalar sırasında o yılların Edirne Milletvekili Ruknettin Nasuhioğlu (Eski Edirne Valisi:1948-1949) araya girerek Vakıflar Genel Müdürlüğü ile Belediye arasında prensip antlaşmasını sağladı. 

Antlaşmaya göre arsa Edirne Belediye Başkanlığı’nca sağlanıp inşaat Vakıflar Genel Müdürlüğü’nce yapılacaktı. Düzenlemeye göre Belediye hotelin % 9 üzerinden kiralamayı garanti edecekti. Görüşmeler sonunda bu oran % 7 ile tamamlandı. Hatta teminat olarak Belediye, Vakıflar Genel Müdürlüğü lehine bir milyon lira karşılığında Sarayiçi’ni ipotek olarak gösterdi. Böylece Edirne Belediye Başkanlığı otelin yılda 30.000 yada ayda 2500 TL kira garantisini Vakıflara taahhüt edince, otelin işletme veya kiralanması Belediye’ye verildi.5

Sözleşmeler yapılarak Kervan Otel’in temeli atıldı. Törende: Edirne Valisi Emin Akıncı, Edirne Milletvekilleri’nden Kemal Yaşınkılıç, Ruknettin Nasuhioğlu, Mehmet Enginün, Hasan Maksutoğlu ve Sabahattin Parsoy hazır bulundu. Otel 200 yataklı olarak projelendirildi.6

Edirne Vakıflar Müdürlüğü Mühendisleri’nin denetiminde sürdürülen otel inşaatı7 projesine göre Restaurant ve Amerikan Bar gibi aksesuvarların da yapılacağı bildiriliyordu.8 Hatta hotelin iki ay içinde tamamlanacağı belirtilmesine rağmen9 inşaatın birinci kısmı 1957 yılında bitirilebildi.10 Bu arada otelin 2400 m2lik arsası Edirne Belediye Başkanlığı tarafından 2.000.-TL bedelle Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne devredildi.

Otel inşaatı devam ederken zamanın Vakıflar Genel Müdürü Nihad Danışman (Eski Edirne Valisi:1958-1960) ile Edirne Milletvekillerinin girişimleri sonunda, Edirne Belediye Başkanlığı ile Turizm Bankası arasında antlaşma imzalandı. Bu antlaşma gereğince Turizm Bankası krediyi, Vakıflar Bankası’ndan yıllık %7 faizle alarak tefrişi ve teçhizi sağlayıp oteli işletmeye açacaktı. Antlaşma karın %65 ini Belediye’ye, %35 ise Turizm Bankası’na aitti. Zararın %90 Edirne Belediyesine geriye kalan %10 unu da Turizm Bankası’nındı. Otel inşaatının tamamlanıp 25.10.1959 tarihinden itibaren işletmeye açılmasından bir müddet sonra Edirne Belediye Başkanlığı ile Turizm Bankası arasında anlaşmazlık başladı.

Kervan Otel adı ile işletmeye açılan kurum, Edirnelilerin ve turistlerin yoğun ilgisini çekti. Akşam çayları yanında haftada 3 gün (Çarşamba-Cumartesi-Pazar) müzikli yemek toplantıları yapılmaya başlandı.11 Sonraki aylarda müzik Cumartesi ve Pazar günlerine indirgenerek halkta oteldeki programlara çağrıldı.12 Ancak o günlerde otel devamlı zarar ettiğinden kapanma tehlikesi geçiriyordu.

Kapanma tehlikesi karşısında Edirne Valisi Sadri Sarptır (Aynı zamanda o tarihlerde Edirne Belediye Başkanıdır. 1960-1964) ile Edirne Milletvekili Süleyman Bilgen olayı zamanın Başbakanı İsmet İnönü’ye kadar ileterek çözüm arandı.13 Devlet Bakanı Avni Doğan Edirne’ye gelerek incelemelerde bulundu.14 Bakan daha sonra bir açıklama yaparak hotelinTurizm Bankası’na devredileceğini belirtti.15 İşletme zararlarına rağmen hotelin cazibesini artırmak üzere Alpullu Caz Grubu’nun çaldığı müzik eşliğinde yemekli toplantılara devam ediliyordu.16 Görüşmelere ve toplantılara rağmen Edirne Belediye Başkanlığı ile Turizm Bankası mahkemelik oluyordu.17 Zarar konusunda çareler aranırken Turizm Bankası yetkilileri bir müfettiş göndererek kaloriferin kömürden mazota dönüştürülmesini araştırıyordu.18

Her iki kurum yetkilileri son çözümün mahkemede sağlanacağı konusunda hem fikirdiler.19 Antlaşmalar esnasında vakıflar adına ipotek edilen Tavuk Ormanı konusunda Turizm Bankası yetkilileri çalışmaların sonuçlandırıldığını ve ipoteğin kaldırılacağını belirtiyorlardı.20

Önlemler arasında yeni tesisler ve onarımlar düşünülürken önceki yıllarda Edirne halkı ile iyi ilişkiler kurduğu bilinen Halûk Sarıca yeniden Kervan Otel’e Müdür yapılıyordu.21 Hotelde yenilik yapılabilmesi için Vakıflar Genel Müdürlüğü’nce Kafeterya, Pastane ve Şark Kahvesi köşeleri oluşturuluyordu.22 Yine Mutfak, Çamaşırhane ve Soğuk Hava Tesisleri için kuruma ödenek gönderiliyordu.23 Halkın yakın ilgisini çekebilmek üzere Talat Paşa Asfaltı cephesindeki bahçeye bir çay ocağı ile gölgelikler kuruldu.24 Daha sonraki yıllarda otelin Restaurantı yeniden düzenlenerek hizmete açıldı.25 Otelin çalıştırılması için alınan tedbirler arasında Kervan Kabera adı altında eğlenceyi ücretsiz olarak halka sunan idare her şeye rağmen kapanmayı önleyemedi.1

Hotel ülkemizin birçok ünlü iş insanı ve sanatçılarını ağırladı. Hotelin uzun süre işletmeciliğini Saim Arseven sürdürdü. Saim Arseven, Murat Turgu ve Mustafa Yardımcı ortaklığıyla kentin turizmine hizmet eden Kervan Otel sonunda kapanarak, 26.7.1996 tarihinden itibaren “Özel Trakya Hastanesi” adıyla halkımızın hizmetine girdi.

Cumhuriyet döneminin ilk yapılarından olan bu bina halen Özel Trakya Hastanesi olarak halkımıza hizmet vermektedir. 

Mehmet Ağırgan

Kaynakça:

1-Mehmet Ağırgan (2008) Kervan Otel -Özel Trakya Hastanesi-Edirne Hudut Gazetesi, 7-8 Mart 2008, s.6