Mezit Bey (Çukur) Hamamı
Mezit Bey (Çukur) Hamamı, Meydan Mahallesi Orduevi Karşısı No:4 adresinde olup Selimiye Camii’nin batısında ve Eski Camii’nin doğusunda
bulunmaktadır. Bazı kaynaklar Mezit Bey tarafından yaptırılan hamamın 1442
yılında yaptırıldığı yazsa da, Mezit Bey’in 1442 yılında Eflak’ta yapılan bir sefer
sırasında şehit olduğu düşünüldüğünde yapının ölümünden yani 1442 yılından önce
yapılması gerekmektedir. Mezit Bey Hamamı Çukur Hamam olarak da anılmaktadır.
Edirne
hamamları içinde en sade olanı olan hamam, kesme taş ve tuğladan, kubbeli ve
tonozlu bir yapıdır. Soyunmalık kısmı ahşap tavanlı olup doğu tarafından
girilmektedir. Gayet basit olan dikdörtgen soyunmalığın batı duvarındaki
kemerli bir kapı ile küçük soğukluğa geçilmektedir.[1]
Soğukluk, iki yandan yükselen tonozlar üzerine oturan kubbe
ile kapanmıştır. Güney kenarda dışa doğru çıkıntı teşkil eden tuvaletler yer
almakta, kuzey yanda ise aynı zamanda bir kapı ile de sıcaklığa açılan kubbeli
bir hacim bulunmaktadır. Ortada büyük bir pandantifli bir kubbenin örttüğü
sıcaklık iki yandan basık beşik tonozlu eyvanlarla genişlemekte ve enine
dikdörtgen plan teşekkür etmektedir. Batı kenar ortasında üçgen niş üzerinden
geçilen kubbeli iki halvet hücresi ile nihayet bulmaktadır. Türk üçgenleri ile
kubbeye geçilen bu kubbelerin arkasında birer buhar penceresi ile halvete
açılan sıcak su sarnıcı yer almaktadır.[2]
Vakıflar mülkiyetinde olan bu yapı geçmiş yıllarda şahıs
mülkiyetine geçmiştir. Tarihi yapının mirasçılarından olan Hikmet Kayabaşı basına
vermiş olduğu bilgiyle hamamı 16 milyon Türk Lirasına satışa çıkardıklarını
belirtmiştir.[3]
Hamamın tekrar Vakıflar kayıtlarına alınması ve restorasyonunun yapılarak Selimiye Camii ve Külliyesi Meydan düzenlemesiyle bütünleştirmesi alanın tarihsel ver görsel zenginliğini artıracaktır.
Bu kapsam da Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının desteğiyle hamamın restorasyon çalışmaları Şubat 2024 tarihinde başlatılmış olup bir yıl içerisinde bitirilmesi hedeflenmiştir..[4]
Vakıflar Genel Müdürlüğünün sorumluluğunda olan yapı Edirne Koruma ve Tabiat Varlıklarını Bölge Koruma Kurulu'nun 04.07.2003 tarih ve 7697 sayılı kararı ile tescil altına alınmıştır.
Ender Bilar www.enderbilar.com
