Ord. Prof. Dr. Ahmet Süheyl Ünver (1898-1986)

17 Şubat 1898 tarihinde İstanbul Haseki’de dünyaya geldi. İlk ve orta öğreniminden sonra 1915’te girdiği Mekteb-i Tıbbiye’yi 1920’de bitirdi. Hekimlik ihtisasına 1921-1923 yılları arasında Yenibahçe de Gureba Hastanesi’nde cildiye kliniğinde başladı. 1916-1923 yıllarında dönemin ünlü hattatları ile tezhip ve ebru ustalarını tanıdı. 1927’de hocası Âkil Muhtar’ın desteğiyle Fransa’ya gitti. 1929’da Türkiye’ye döndü. Bu arada üç aylığına Avusturya’ya gitti. Viyana kütüphanelerindeki yazma eserleri inceledi, müzelerdeki Türk eserlerini tesbit etti. 1930’da İstanbul Dârülfünunu Tıp Fakültesi’nde akademik hayata geçti; Emrâz-ı Dâhiliyye Kürsüsü’nde tedavi ve farmakodinami müderris muavini oldu. 1933’te gerçekleşen üniversite reformu esnasında Tıp Tarihi Enstitüsü’nü kurdu.

1939’da profesörlüğe, 1954’te ordinaryüslüğe yükseltildi. 1967 yılında İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’ne geçti. Tıp Tarihi ve Deontoloji Kürsüsünü kurdu. 1973’te emekliye ayrıldı. 14 Şubat 1986’da İstanbul’da vefat etti. (Sayar, 2012, s.351). T.C. Cumhurbaşkanlığı 2016 Yılı Kültür ve Sanat Büyük Ödül’üne layık görülmüştür.

Ord.Prof.Dr.A.Süheyl Ünver’in Edirne ile olan ilişkisi aslında 1923 yılında Dr. Rıfat Osman Bey ile tanışmaları ile başlamıştır. Dr. Rıfat Osman Bey ile Süheyl Ünver ilk defa ressam Ali Rıza Bey’in yanında tanışmışlardır. Dr.Rıfat Osman Bey, 1926 yılında Süheyl Ünver’i Edirne’ye davet eder. Bu davet sonucunda Süheyl Ünver, “Edirne çok uzun derin bir tetebbu mevzuudur” fikriyle İstanbul’a dönmüştür.

“Ey beni bu hale sokan, artık beni bundan sonra Edirnemiz için yaşatan aziz Dr.Rıfat Osman! Ruhin şâd olsun. Hak senden razı olsun. Edirne’yi, sarayını, ev ve konaklarını sen resimlerinle bugünümüze aktardın.” demekten kendini alamayacaktır.

Türk tıp tarihçisi, hekim, ressam ve tezhipçi, Edirne Sevdalısı Süheyl Ünver’ Edirne ile ilgili özlemini Amerika’ya gittiği günlerde yazdığı bir mektupta; “Tahassürüm yalnız insanlara değil, onların yaşadığı yerlere de, Mesela şu Edirne’ye ne kadar müteessirim…) (22 Temmuz 1959) diyerek Edirne’ye olan özlemini belirtmiştir. Edirne için “Her Şey Biter, Edirne Bitmez” ve “Ben artık Edirne için Yaşıyorum.” sözleri kendisinin Edirne’ye verdiği önemi belirtmektedir.

Ünver çalışmalarıyla ülkemizin yükseköğretim hayatına, gençlerimizde, Türk kültür ve sanat hayatına önemli izler bırakmıştır. Yaşamı boyunca yaptığı çalışmalarında Atatürk’ün, “Elinize değerli bir vesika geçecek olursa, genellikle onu hemen işleyerek dikkat çekecek surette yayınlama yolunda olmasınız.” sözünün etkisinde kalmıştır.

Onu da şöyle açıklamaktadır;

“… İşte bu sözü biz, çeşitli ve kültürümüzün hemen her alanını ilgilendiren süjelerde kültürümüz ve müsbet ilimler konusunda bir emir, yani direktif mahiyetinde düşünerek, çalışmaları bu yoldan yürütmek icab ettiği kanaatimizi hayatımız boyunca muhafaza ettik. (Sayar, 1994, s.595)

Araştırmacı yazar Ender Bilar tarafından Ünver’in yaşamı boyunca yayımlamış olduğu makale, gazete köşe yazısı ve kitapları “Ord.Prof.Dr.A.Süheyl Ünver’in Kaleminden Edirne” adıyla hiyeryayın tarafından yayımlanmıştır.

Süheyl Ünver’in yaşam öyküsü ile ilgili Trakya Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığınca hazırlanan online sergiyi aşağıdaki linkden izleyebilirsiniz.

https://dosyalar.trakya.edu.tr/kutuphane/docs/asunver/index.html#features 

TRT 2 de Portre programında yayımlanan hayat hikayesini izleyebilirsiziz. 

https://youtu.be/MlBSJryMN4k?si=A9B693cU0wPo_18A

Ender Bilar- www.enderbilar.com