Peykler Medresesi
Peykler Medresesi, Baba Demirtaş Mahallesi Çamaşırcılar Sokak
üzerinde olup Üç Şerefeli Cami’nin kuzeybatısında yer almaktadır.
Fatih Sultan Mehmet tarafından yaptırılmıştır. Buna Peyki diğer adla çifte medrese de denilmektedir. (Peyk), padişah
yanında bulunan hizmetli Solak ve “Peyk” denilen askerlere verilen addır.[1] Medrese
dikdörtgen planlı olup revaklı avlu etrafında on beşi öğrenci odası on dokuz
birim ve biri açık eyvanlı, diğeri kapalı iki dershanesi vardır. [2] Medrese-i Cedide olarak da bilinen yapının kapısı, iki renkli taşlardan basık bir kemerle içeriye açılmaktadır. Merdivenlerle
çıkılan yüksek portal muntazam kesilmiş ve yontulmuş taşlarla kaplanmıştır.[3] Revakları
taşıyan sütunlar, avlu etrafında mermer, başlıkları bileziksiz ve baklavalıdır.
Sütunların arası eşit olmayıp yerine göre yapılmış, kemer geçişleri de bu
duruma uydurulmuştur. Yapının girişe bakan revağı Bursa kemerlidir. Revak üstü
tavanlı, boylu boyunca tonoz örtülüdür. Hücrelerden 16'sı kubbeli, 3'ü çapraz
tonozludur. Hücrelerin birer kapısı ve bir revağı ile ikisi dışarı açılmak
üzere üçer penceresi bulunur. Bazı hücrelerde ocak bulunur. Dershaneler kubbe
örtülüdür.
Yapının giriş kubbesi 10 dilime bölünmüş ve tepeye on parçalı bir yıldız yerleştirilmiştir. Binanın kasnakları ve silmeleri kesme taşla yapılmıştır. Kubbe kasnağı sağırdır. Yalnız eyvan ve kapalı dershane kornişlerinde süsleme vardır. Çok harap olduktan sonra 1968 yılında restore edilen yapının özgün olduğu söylenebilecek tek öğesi, yivli yarım kubbe ile örtülü taç kapı nişi ve giriş üzerindeki kubbeyi, pandantiflerini de içererek süsleyen mukarnas bezemesidir.[4]
Bir dönem Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nün imareti olarak kullanılan medrese yaz aylarında Edirne Yeni Saray kazısı için kazıevi görevi yapmış, 1992 yılında da bir restorasyon geçirmiştir.
Ekim 2021 tarihinde Edirne Valiliği tarafından tekrar restorasyona alınan yapının Mimar Sinan’ın eserlerinin minyatürlerinin sergileneceği bir müzeye[5] dönüştürülerek hizmete açılması hedeflenmişti. Ancak bu hedefe ulaşılamamıştır.
Sayın Yunus Sezer’in Edirne Valisi olarak göreve başlamasıyla birlikte bu tarihi yapının gençler için fonksiyonel hale getirileceği belirtilerek yapının “Gençlik ve Spor Bakanlığı iş birliğiyle genç ofis olarak düzenleneceği açıklandı. 
Restorasyon ve düzenleme çalışmalarının devam ettiği bu tarihi mekanın bir bölümünün de kitap kafe ve Mimar Sinan Eserleri Müzesi olacağı açıklandı.
Peykler Medresesinin gençlik ofisi 15 Mart 2024 günü Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak'ın da katılımıyla açılışı yapıldı.
Medrese, Vakıflar Bölge Müdürlüğünün sorumluluğunda olup Edirne
Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu Bölge Müdürlüğünün 04.07.2003 tarih
ve 7697 nolu kararıyla tescil altına alınmıştır.
Peykler Medresesi'nin bugünkü durumu ile ilgili görseller için tıklayınız. (Fotoğraflar amatörce tarafımdan çekilmiştir.)
