Şükrü Paşa Anıtı
Şükrü Paşa Anıt ve Mezarı, Edirne'nin Şükrü Paşa Mahallesi sınırları içinde yer almaktadır.
Balkan Savaşı sırasında Edirne'nin savunulmasında tabyalar önemli rol oynamış ve 30 tabya kentin stratejik yerlerine yaptırılmıştı.
Bu tabyalardan birisi de Edirne’nin tarihi buçuktepe mevkiinde yer alan ve 1913 Balkan Savaşında önemli rol oynayan Edirne Müdafii Şükrü Paşa ve askerlerinin kenti savunmak için büyük mücadeleler verdiği “Kıyık Tabya” dır.
"Düşman hatlarımızı geçtikten sonra ölürsem, kendimi şehit kabul etmiyorum, beni mezara koymayın. Etimi köpekler ve kuşlar çeke çeke yesinler. Fakat müdafaa hattımız bozulmadan ölürsem, kefenim, lifim, sabunum çantamdadır. Beni buraya gömünüz" diyen “Edirne Müdafii Şükrü Paşa’nın adına bu alanda bir anıt yapılması için çalışmalar başlatılmıştır.
Anıtın ilk temeli 22 Haziran 1984 günü atılmıştır. Ancak anıt yapı belli bir aşamaya geldiğinde mühendislik hatasından dolayı çökmüştür.
Yaklaşık 14 yıl boyunca anıt bu durumda bakımsız kalmıştır. Dönemin askeri komutanları Çetin Erman ve Zafer Özer Paşalar tarafından anıt yeniden ele alınmış; yeni bir proje çerçevesinde 4 ay içinde tamamlanarak 27.07.1998 tarihinde açılışı yapılmıştır. 31 Temmuz 1998 tarihinde Mehmet Şükrü Paşa'nın naaş’ı İstanbul Merkez Efendi Mezarlığı'ndan alınarak Kıyık Tabya’daki anıt mezara nakledilmiştir.
Anıt-Müze Yerleşkesi, 16 bin m²'lik bölümü Anıt; 3 bin m²'si oturma grupları ve otopark, 10 bin m²'si de, yeşil alan olarak düzenlenmiştir.
15 Kasım 2017 tarihinde ziyarete restorasyon çalışmaları nedeniyle kapatılmıştır. Yaklaşık 7 yıldır kapalı olan bu alanın ziyaretçilere açılması, şehidine bir dua okumalarına için izin verilmesi adına restorasyon çalışmaları 15 Aralık 2023 tarihinde başlatılmıştır. Yapılan çalışmaların bir bölümü tamamlanmış olup 26 Mart 2024 günü düzenlenen “ 26 Mart Balkan Şehitlerini anma günü burada yapılmıştır.
Ancak alanda sürdürülen peyzaj çalışmaları devam ettiğinden ziyaretçiye hala kapalı durumdadır.
Edirne'nin her karış toprağını kanlarıyla sulayarak bizlere miras bırakan bu şehitlerimizi rahmet ve minnetle anıyorum.
Şükrü Paşa Anıt ve Mezarı'nın Restorasyon Sonrası Fotoğrafları için tıklayınız.
Şükrü Paşa Anıtı ve Balkan Savaşları Müzesi ile ilgili bilgi için tıklayınız.
Fotoğlar: Ender Bilar
Ender Bilar- www.enderbilar.com
Metin ve fotoğraflar Kaynak gösterilme koşuluyla kullanılabilir.